Nieuwsbrief nr. 10 – augustus 2010

10.1 Van het bestuur

Voor de medewerkers van de Oudheidkamer is de sluiting van de Oudheidkamer in juli en augustus geen vakantie. Tussen de tentoonstellingen in moet worden schoongemaakt en de oude tentoonstelling worden afgebroken. “25 jaar Albrandswaard” trok in totaal 547 bezoekers. Inmiddels zijn wij al weer druk bezig met het voorbereiden van de nieuwe tentoonstelling die op 4 september open zal gaan.

In het afgelopen half jaar hebben we nog een aantal extra activiteiten ontplooid. Tot besluit van de tentoonstelling “100 jaar Maasoord/Delta” hield drs. P.J.L. van Heugten op 26 januari een lezing met beelden over de psychiatrie. De middag werd goed bezocht en door de bezoekers gewaardeerd.

Bij de ANWB is subsidie aangevraagd voor een officieel bord aan de gevel, wat inmiddels is geplaatst.

De Oudheidkamer werd door het Comité Herdenking Gevallenen gevraagd om mee te werken aan een project rond 4 en 5 mei voor de schooljeugd van groep 7/8. We hebben een lesbrief gemaakt aan de hand van interviews met o.a. de heer L. Bos, die in het verzet zat en de oudere medewerkers van de Oudheid-kamer. In de bibliotheek werd een kleine expositie ingericht. De kinderen werden ontvangen door burgemeester H. Bergmann en mevrouw Annemarie van Es van het Comité. Vervolgens vertelde mevrouw Van Es haar belevenissen in de oorlog en konden de kinderen de tentoonstelling zien en vragen stellen.

Op de zaterdagen van de Rommelmarkt en de Voorjaarsbraderie waren we de hele zaterdag open. Dan komen er 100-150 bezoekers en is het gezellig druk.

We hebben ook weer deelgenomen aan de Polderdag op 26 juni. De bezoekers konden bij onze kraam meedoen aan een quiz en raden naar te velde staande gewassen. We hadden verschillende artikelen te koop (tasjes en boeken) om de kas te spekken en we konden ook weer enige nieuwe donateurs inschrijven. Op de nieuwe tentoonstelling zullen foto’s te zien zijn van de verschillende haventjes en aanlegplaatsen in Albrandswaard. De foto’s passen bij het artikel dat u verder in deze nieuwsbrief aantreft.

Andere activiteiten voor dit najaar zijn Open Monumentendag op 11 september. De Oudheidkamer is dan ook open van 10 tot 5 uur. Dit jaar vindt de Open Monumentendag plaats rond het Kasteel van Rhoon met allerlei activiteiten. U kunt het Kasteel op die dag bezoeken en in alle zalen een kijkje nemen.

Op 18 september is het Historische Landbouwdag aan de Essendijk. Ook daar zullen wij weer aanwezig zijn met onze kraam.

Later in het jaar zal in de Oudheidkamer een lezing worden gehouden met als onderwerp genealogie. De juiste datum zal in de streekbladen bekend worden gemaakt.

Per 1 mei is ons bestuur uitgebreid met Coby Kranenburg. Zij was al 5 jaar medewerkster en verzorgde o.a. het maken van de nieuwsbrief en de persberichten. We heten haar van harte welkom in het bestuur en vertrouwen erop nog jarenlang samen te mogen werken.

Annie van der Veen-Groenenboom, secretaris.


 

10.2 Het verdwenen Huis Waelesteijn in Rhoon

Er zullen weinig mensen zijn die ooit van een Huis Waelesteijn in Rhoon hebben gehoord. Ja, in Barendrecht had je een huis Waalesteijn maar in Rhoon? Toch is het er geweest, het was gelegen achter het huis dat nu nummer 7 aan de Essendijk heeft, een eindje voorbij de bocht naar de Oudeweg. Het lag net als Heuvelsteijn en Reesteijn in het Buijtenland van Rhoon en was in gebruik als boerderij en zal ongetwijfeld ook op een terp hebben gelegen. Immers tot 1580, het jaar waarin de Koedood werd afgedamd, werd het Buijtenland regelmatig overstroomd en doordat de kosten van dijkonderhoud steeds hoger werden, beide oevers waren met een zomerdijk bedijkt, besloot men bij akkoord van 6 februari 1580 tot het afdammen van de Koedood. Helaas zijn de geschreven bronnen over Rhoon schaars, hetgeen onderzoek in de 16e en 17e eeuw zeer bemoeilijkt, zodat over de eerste jaren van Waelesteijn weinig of niets bekend is. In een oude akte komen we voor het eerst de eigenaar van het land tegen waarop Waelesteijn gelegen was.

” In het Buijtenland van Rhoon ten zuiden van de Veerdam en ten oosten belent door de Koedood, heeft Jan Jansz. Coman en stuk land groot 5 gemeten 2 lijnen 30 roeden en 2 duim”.

Jan Jansz. Coman geboren ca. 1590, overleden voor 21 april 1635, zoon van Jan Leendertsz. Coman en Heijltje Huijbrechtsdr. de Wercker. Hij trouwt te Rhoon in mei 1618 met Trijntje Pietersdr. Wagenmaker, gedoopt 12 november 1600 te Poortugaal, overleden voor maart 1669, dochter van Pieter Jansz., wagenmaker, en Grietje Pieters Vermaat.

Zij hertrouwt te Pernis, ondertrouwt te Barendrecht 3 juni 1635 met Feijs Meeusz. Palsrock, geboren ca. 1604, zoon van Meeus Ariensz. en Maartje Feijsse. Feijs Meeusz. Palsrock is schepen van Pernis van 1651-1654, schepen van Rhoon van 1649-1660, heemraad van de Kiesheid in 1666. Hij overlijdt na 1692.

Op 21 april 1635 is dit land in bezit van de weduwe van Jan Jansz. Coman en blijkt nu verder in het Broekje te liggen. Op 21 juni 1659 is het in eigendom van Leendert Jansz. Coman.

Leendert Jansz. Coman ondertrouwt 19 mei 1675 te Hillegersberg met Maria Willemsdr. van der Weijde, weduwe van mr. Dirk Couwaal gedoopt te Poortugaal 11 augustus 1632, dochter van Willem Pietersz. van der Weijde en Neeltje Cornelisse. Zij overlijdt voor 18 mei 1679.

Vervolgens is de eerste bewoner van Waelesteijn die we tegenkomen Cornelis Jansz. Vrijlandt, geboren ca. 1659 in Pernis, zoon van Jan Jansz. Coman alias Vrijlandt en Neeltje Leendertsdr. Welhoek. Cornelis Jansz. Vrijlandt is eerst bouwman in Westmaas in de Hoekse Waard, hij trouwt 2 juli 1688 Lijsbeth Kleisdr. Kranenburg, dochter van Cleijs Teunisz. Kranenburg en Neeltje Wouters.

Zij komen begin 1700 naar Rhoon, het overlijden van Cornelis Jansz. Vrijlandt aangegeven 16 januari 1737, Lijsbeth Cleijsse Kranenburg overlijdt op 12 juli 1745, beiden te Rhoon.

Op 13 april 1746 compareert voor schout en schepenen van Rhoon, Jan Vrijlandt, Gillis Haar Duuk wonende op de Fijnaart, last en procuratie hebbende van Leendert Vrijlandt, Leendert Vrijlandt, Dirk Vrijlandt, Huijg Vrijlandt, Hendrik Reedijk als in huwelijk Leigje Vrijlandt en nog met de andere voogd van de minderjarige kinderen van Pieter Vrijlandt.

Zij verkopen op 2 februari 1746 aan Claes Coningh in huwelijk Neeltje Vrijlandt, huijs, schuurtje, boomgaard met een stuk weijland groot 5 gemeten 162 roe daaraan en nevens de andere gelegen in het Buijtenland van Rhoon. Belent ten westen het Lagendijkje, ten oosten de Hoogedele Heer van Rhoon, ten suijden de Hoogendijk, ten noorden de weduwe Pieter Hollaar, voor 1300 carolus gulden. Klaas de Koning zal het vermoedelijk verhuurd hebben.

Klaas Ariesz. de Koning, geboren ca 1698 te Rhoon, zoon van Ary Pietersz. Cooningh, bouwman en Lijntje Gerritsdr. Coorneef. Klaas Ariesz. de Koning trouwt 9 juli 1719 te Westmaas met Neeltje Cornelisdr. Vrijlandt, weduwe van Coenraad Roskam, gedoopt te Westmaas op 27 augustus 1690, dochter van Cornelis Jansz. Vrijlandt en Lijsbeth Kleisdr. Kranenburg.

Klaas Ariesz. de Koning is visser en bouwman op een boerderij aan de Veerweg te Rhoon, zijn overlijden wordt aangegeven op 15 december 1767 en van Neeltje Vrijlandt wordt aangegeven op 13 februari 1779, beiden te Rhoon.

Op 9 januari 1770 benoemt Neeltje Vrijlandt weduwe en boedel-houdster van Klaas de Koning tot haar erfgenamen haar twee zonen Leendert en Ary de Koning. Aan Leendert de Koning het bouwhuijs, keet en berg op de nieuwe Zegenpoldersche Zeedijk genaamd het “Kooyhuis” en voorts nog een huijs, schuur, berge en erve op het nieuwe pontveer en een huijs, schuur en erve genaamd “Waelesteijn” met boomgaert en weijland groot 5 gemeten 162 roe in het Buijtenland van Rhoon, belast met 1000 gulden op 13 april 1746 gepasseerd t.b.v Pieter Sandweg.

Zoon Leendert de Koning, gedoopt 17 september 1719 te Rhoon erft op 12 februari 1779 van zijn ouders 1e Kooyhuis aan de Zegenpoldersche Zeedijk, 2e huijs, schuur, berg, en erve gelegen aan de Veerdam van het nieuwe pontveer, 3e Huijs, schuur en erve genaamd Waelesteijn, met boomgaard en weijland, groot 5 gemeten 55 roe in het Buijtenland van Rhoon, op de kaart getekend nr. 55.

Leendert Klaasse de Koning trouwt 12 april 1761 te Rhoon met Niesje Jacobse van Hoorn. Na haar overlijden trouwt hij 16 oktober 1772 met Geertje Jansdr. Bronkhorst, jongedochter, geboren in Oosterwijk. Geertje Bronkhorst overlijdt 4 oktober 1793 te Rhoon.

Op 21 juni 1794 is er scheiding en verdeling van de nagelaten onroerende goederen van Leendert de Koning en Geertje Bronkhorst. Jacob de Koning 1e huis, schuur, keet, berg en erve op het nieuwe pontveer, 2e huis en schuur genaamd het Kooyhuis en een huis en schuurtje op de Lage Poel nr. 55 genaamd het huis “Waelesteijn” met een perceel weiland, groot totaal 5 gemeten 55 roe, en 10 gemeten 144 roe land in de Molenpolder.

Jacob de Koning, gedoopt 20 juni 1761 te Rhoon, trouwt 30 april 1796 te Barendrecht met Maaike den Hollander, geboren 1767 te Werkendam, dochter van Gerrit den Hollander, bouwman te Barendrecht en Bastiaantje van Helden.

Jacob de Koning is bouwman en kooiker op de ouderlijke hoeve aan de Veerweg. Hij overlijdt 7 oktober 1834 te Rhoon.

Zoon Leendert de Koning, geboren 23 september 1806 te Rhoon, krijgt 8 april 1835 aanbedeeld de nagelaten goederen o.a. de boerderij aan de Veerdam, huis nr. 115 in de Poel sectie B 530-531, getaxeerd op ƒ 75,—. Tevens 13 paarden, 21 koeien, 5 kalfschotten, 17 tweejarige beesten, 8 jonge beesten enz.

Leendert de Koning trouwt 8 mei 1835 te Ridderkerk met Lijntje van den Hoek, geboren 5 mei 1812 te Ridderkerk, dochter van Jan van den Hoek en Rookje Lagendijk. Gezien de getaxeerde waarde van 75 gulden voor het huis Waelesteijn is het in vervallen toestand!

Kort na 1835 wordt het huis Waelesteijn gesloopt, het staat dan te boek als erf met watering. Op 27 augustus 1857 is er t.o.v van notaris van Buren in Charlois verkoop van onroerende goederen uit de boedel van Maaike den Hollander, weduwe van Jacob de Koning, Leendert de Koning bouwland sectie B 528- 529 en 684. Leendert overlijdt 26 mei 1875 in Rhoon.

Zoon Jacob de Koning, geboren 20 juni 1843 te Rhoon, krijgt bij testament van 17 februari 1874 onroerende goederen waaronder de boerderij aan de Veerdam en het land met watering genaamd Waelesteijn. Jacob de Koning trouwt 2 juni 1880 te Rhoon met Christina van der Jagt, geboren 23 juli 1861 te Barendrecht, dochter van Bastiaan van der Jagt Arysz., bouwman, en Maaike van der Vorm.

De naam Waelesteijn komen we tot rond 1900 nog tegen, op 4 augustus 1897 worden door Jacob de Koning geveild de onroerende goederen waaronder 2 hectare 38 are 23 centiare weiland met de halve watering genaamd Waelesteijn, sectie B 528-529. Gekocht door Bastiaan Fonkert , bouwman voor ƒ 3991,30.

Arie Beukelman, voorzitter.

 


10.3 De havens van Albrandswaard

Het klinkt bijna als “de havens van Rotterdam”, maar er waren er in Albrandswaard wel een paar minder en ze waren ook iets kleiner. Toch waren er in Poortugaal en Rhoon zes of zeven havens en haventjes en nog een paar aanlegpunten direct langs de Oude Maas.

Te beginnen met de Zalmplaat, die met de Meeuwenplaat en de Elftplaat tot in de jaren dertig van de twintigste eeuw één eiland vormden, van Poortugaal en Hoogvliet gescheiden door een kreek, genaamd het Poortugaalse- en het Hoogvlietse Gat. Er waren in de Zalmplaat twee kleine havens, die werden gebruikt om landbouw-producten, b.v. bieten en aardappelen af te voeren en goederen nodig voor de landbouw, b.v. kunstmest, aan te voeren.

Ook werden ze gebruikt voor het transport van griendproducten. Er waren in ons deltagebied grienden langs alle rivieroevers.

In de omgeving van elk van deze havens stond één boerderij . Bij de westelijke haven, die “De Bol” werd genoemd, stond de boerderij van Jan Timmers en bij de oostelijke, de boerderij van Leen Schelling. Zij moesten rond 1960 plaats maken voor woningbouw en de nieuwe buitendijk.

De Poortugaalse haven, die dicht bij de dorpskern lag en nog ligt was tot in het midden van de twintigste eeuw heel belangrijk voor het dorp. Bijna alle transport ging vroeger over water. Er waren tot 1932 geen doorgaande en verharde wegen en ook nauwelijks transportmiddelen. De Poortugaalse haven mondde uit in het Poortugaalse Gat en dat mondde weer uit in de Oude Maas, ongeveer achter de plek waar nu de TBS-kliniek “De Kijvelanden” staat. Aan het eind van de haven, of zo men wil het begin, was de los/laad- en aanlegkade voor de beurtschippers en andere vrachtvervoerders.

 

Een paar honderd meter naar het zuiden was nog een kade, die de bietenka genoemd werd, waar suikerbieten en andere landbouwproducten konden worden geladen en gelost. Ook was er de kunstmesthandel van Timmers gevestigd, die eveneens zijn aanvoer over water had. Alle boeren en tuinders uit de omgeving konden hier hun kunstmest halen.

In 1903 kwam de stoomtram, die een deel van het transport van land- en tuinbouwproducten ging verzorgen. Rond 1932 werd de Groene Kruisweg aangelegd, maar er waren nog weinig en dan nog kleine vrachtauto’s met een laadvermogen van 1 à 2 ton.

 

In de eerste helft van de twintigste eeuw waren enige eigenaren van beurt- of vrachtschepen in de Poortugaalse haven: A. den Boer, W. van Dieijen, A. van Dieijen, G. Romeijn en A. Visser. Op vrije dagen gingen sommige schippers met een enigszins aangepast schip pleziertochtjes maken met passagiers, b.v. A. Visser met een gezelschap Poortugaalse S.D.A.P.-ers in 1935 (zie foto). Schipper A. den Boer maakte ook dergelijke tochten, die gingen b.v. naar Hoek van Holland. We hadden dus al onze eigen SPIDO in Poortugaal.

In 1909 begon men met het opspuiten van de Geneverpolder in Poortugaal t.b.v. van de bouw van krankzinnigengesticht “Maasoord” en aansluitend met de bouw van wat nu het Delta Psychiatrisch Centrum is. Er werd een werkhaven gemaakt voor de aanvoer van alle bouwbenodigdheden. Er kwam ook een aanlegsteiger, zodat men rechtstreeks in de Oude Maas kon afmeren, o.a. voor passgiersschepen zoals de “Maasnimph”, waarmee men uit Rotterdam naar Maasoord kon gaan voor b.v. familiebezoek. Nu is er iets verder naar het oosten een steiger van Defensie voor tankers, die kerosine komen laden uit het tankpark aan de Schroeder van der Kolklaan, maar dat is militair geheim.

Iets verder naar het oosten ligt de Waardse haven, nu een kleine jachthaven, kortweg “Jachthaven Poortugaal ” genaamd volgens de gemeentelijke plattegrond. Dit haventje was oorspronkelijk de uitmonding van een kreek die door de polder Albrandswaard loopt, de Molenvliet, en voor afvoer van het overtollige water zorgt via de Waardse sluis onder de Albrandswaardsedijk.

Rond 1930 werd de Waardse haven gebruikt voor aanvoer van materialen en materieel voor de aanleg van de Groene Kruisweg. Via een spoorlijntje werden deze zaken naar de plaats van bestemming gebracht. In de haven lagen grote woonarken om de arbeiders van dit project te huisvesten. Men kon toen immers niet elke avond naar huis met de auto, zoals nu gebruikelijk is.

 

Weer verder naar het oosten komt men bij de Rhoonse haven, die overigens voor de helft in Poortugaal lag, daar de grens tussen Rhoon en Poortugaal door de haven liep.

Voor de Rhoonse haven gold eveneens dat het een punt in het dorp was, waar veel, zo niet alles, om draaide. Van de Rhoonse haven zijn er foto’s waar op te zien is wat hier allemaal te doen was op het gebied van transport.

Er waren de drie schepen van de familie Lodder, die zand en grint vervoerden en verhandelden met een eigen losplaats aan de haven. Verder was er transport van allerlei zaken, bouwmateriaal, straatstenen, bomen, heipalen (ook boomstammen).

Zelfs een heistelling moest per schip worden aangevoerd. Tevens vond transport van landbouwproducten zoals b.v. suikerbieten plaats. De bieten werden afgevoerd naar de suikerfabriek, later kwam de bietenpulp weer terug, door de boeren gebruikt als veevoeder.

In het begin van de twintigste eeuw waren er nog de beurtschippers: zij zorgden voor het transport van alle mogelijke grote en kleine zaken en ook van passagiers.

 

Er was een weegbrug bij de haven om b.v. de aangevoerde bieten te wegen en ook een café, gebouwd in 1688, oorspronkelijk gebouwd als veerhuis.

Er waren sluisdeuren in de haven, die bij extra hoog water konden worden gesloten. Buiten de sluis was in de jaren ’30 zelfs een zwembad met echte kleedhokjes. Er kon alleen bij vloed, hoog water, gezwommen worden. Bij eb, laag water, stond de haven zo goed als droog. Overigens werd er bij alle havens en steigers door kinderen en misschien ook door volwassenen gezwommen.

Na de watersnoodramp van 1953 is in 1969 bij het maken van de nieuwe waterkering (dijk) de haven afgesloten en gedempt en liggen er schepen (woonarken) op het droge. Buitendijks is de haven vergroot tot jachthaven en is er een aanlegsteiger voor een veerdienst naar Oud-Beijerland.

We gaan weer verder naar het oosten en komen bij de plek waar tot 1920 de zalmvisserij “Klein Profijt” lag; er was daar ook een mogelijkheid om aan te landen t.b.v. de boten van de visserij en voor afvoer van de gevangen vis naar de visafslag.

Weer iets verder was het “Nieuwe Veer” naar Goidschalksoord. Tot de bouw van de Barendrechtse brug (1885-1889) een veerdienst voor alle verkeer (toen wagens, paarden, vee, kruiwagens en voetgangers en natuurlijk hondenkarren). Na de bouw van de brug nog alleen voetveer voor personen en fietsen. Dit veer naar Goidschalksoord werd het Nieuwe Veer genoemd in tegenstelling tot het oude veer, het Rhoonse veer, waar ook de buurtschap Rhoonse Veer zijn naam aan te danken heeft.

Het Nieuwe Veer was in de negentiende eeuw onderdeel van een doorgaande route van noord naar zuid en vice versa via Rotterdam, Katendrecht, Goidschalksoord, Numansdorp, Willemstad, enz. Deze route had ook de eerste wegverharding in de verre omtrek. Het was een zgn. Macadamweg, een voorloper van asfalt, genoemd naar de uitvinder, de Schot Mac Adam.

Naast het Nieuwe Veer was/is ook nog een haventje, behorende bij de daar liggende eendenkooi. Het is de ingang van de kreek “Het Kooigat”, die bij de Rhoonse haven weer uitmondt in de Oude Maas. Daardoor is Klein Profijt een eiland, zoals er vroeger vele waren in ons deltagebied en er nu nog een aantal zijn.

Tenslotte komen we op de grens tussen Rhoon en Barendrecht bij de Koedoodhaven. De Koedoodhaven was de uitmonding van de rivierarm De Koedood, in de middeleeuwen een belangrijke watergang tussen (aan de westelijke zijde) Pernis en Rhoon en aan de oostzijde Charlois, Pendrecht, Smitshoek en Barendrecht.

Ook deze haven werd gebruikt voor transport van landbouw- en griendproducten en wordt nu nog gebruikt door de firma Kraayeveld, aannemer van grond- en waterwerken (verwerkt ook nog griendproducten).

Er zijn diverse foto’s van bij de havens aangevoerde suikerbieten. Dat was blijkbaar zo bijzonder of belangrijk dat het vaak werd gefotografeerd (voor die tijd dan).

Roelof Dubel, bestuurslid.

 


10.4 Herinneringen aan vroeger

 

Voor mij zijn herinneringen aan vroeger herinneringen aan de jaren ’70, mijn jeugdjaren. Aan de tijd dat de bakker nog aan de deur kwam. In onze wijk was dat Geertje de Reus. Altijd met haar elektrowagentje en een grote mand met brood. Ook de melkboer kwam toen nog aan de deur. De heer en mevrouw van Leeuwen waren dat bij ons. Altijd een vriendelijk woord en met Pasen chocolade-eieren als extra verrassing voor de kinderen. Het was een tijd waarin de meeste moeders nog niet buiten de deur werkten en dus voor de bakker en melkboer thuis waren. Uiteraard kon je bij de bakker ook in de winkel terecht in een gezellige Dorpsstraat die toen nog goed gevuld was met winkels.

In die jaren leerden we voor Koninginnedag liedjes uit ons hoofd, die we gezamenlijk met de meester of juf ten gehore brachten tijdens de aubade in de Dorpsstraat. Ik kan me nog herinneren dat de toenmalige Koningin Juliana naar ons dorp kwam. We stonden in de regen met onze moeders te wachten tot ze voorbij gereden was. Onze jassen waren rood wit en blauw gekleurd van het natte crêpepapier, maar dat mocht de pret niet drukken want de Koningin had naar ons gezwaaid. Het gaf weer een mooi saamhorigheidsgevoel.

Dat gevoel kan ik me ook nog herinneren ten tijde van het 700-jarig bestaan van Poortugaal.

Iedereen liep in kleding van ± 700 jaar geleden in het dorp. Wij gingen met onze meester van de 4e klas naar museum “De Dubbelde Palmboom” in deze kledij. Daar haalden we uiteraard de krant mee. Welke dat was weet ik niet meer, het kan niet “De Schakel” zijn geweest want die hadden we nog niet.

Zo hadden we ook nog niet zoveel zenders op de televisie. Nederland 1, 2 en 3. Op woensdagmiddag hadden we kinderprogramma’s en dan nog niet eens de hele middag. Dat was feest en op zaterdagavond mocht je langer op blijven. Het hoogtepunt was dan chips en limonade.

Wat voor ons ook een jaarlijks terugkerend hoogtepunt was, was de kermis in Rhoon. Het terrein waar nu het Strawinskyplein is, was één grote kermis. Later verhuisde de kermis naar de parkeerplaats voor De Warnaar en daarna naar het terrein bij het zwembad om vervolgens te eindigen bij metrostation Poortugaal. Zo groot als het destijds was is het nu niet meer.

Dat geldt ook voor het buitenzwembad. Nu is het gesloten maar jaren geleden was het er heel gezellig. Je kon er al vroeg in de ochtend baantjes trekken en tot zonsondergang was het open. Daar kwam je graag in de zomer. Als kind hebben we heel wat jaren een abonnement gehad. Je kon er zonder problemen met je fiets naar toe. Schoolzwemmen kregen we er ook. Voordat het binnenbad er was gingen we met school ’s winters naar “De Papegaai” in Hoogvliet. In die tijd haalde je je zwemdiploma’s tijdens schoolzwemmen.

Ach, het had zo zijn voordelen voor de vaders en moeders want die hoefden zich niet te haasten naar zwemles, maar elke tijd heeft zo zijn charme. En dat zien we weer terug in de Oudheidkamer tijdens de mooie tentoonstellingen.

Diane van Ginkel,
medewerkster Oudheidkamer.

 

 


10.5 Oudheidkamer voorzien van officieel naambord

 

Kortgeleden is de Oudheidkamer Rhoon en Poortugaal voorzien van een officieel ANWB naambord.

Het ANWB Fonds subsidieert namelijk de kosten van informatiebordjes op (gerestaureerde) monumentale panden. Omdat het pand van het v.m. gemeentehuis van Poortugaal, waarin de Oudheidkamer is gevestigd, aan de criteria voldeed, werd de aanvraag gehonoreerd. Het bord geeft informatie aan toeristen en bezoekers.

Coby Kranenburg, bestuurslid.

 


10.6 Albrandswaardse scholen op bezoek in Oudheidkamer

 

Op verzoek van het Comité Herdenking Gevallenen Albrandswaard verleende de Oudheidkamer Rhoon en Poortugaal dit jaar in de periode van 29 maart t/m 28 april gastvrijheid aan de groepen 8 van alle Albrandswaardse basisscholen in het kader van de herdenking van de gevallenen op 4 mei a.s.

Na een korte introductie door burgemeester H. Bergmann van Albrandswaard vertelde mevrouw A. van Es van het Comité haar ervaringen als klein meisje en dochter van een verzetsstrijder.

Vervolgens haalde de heer L. Bos herinneringen op aan zijn werkzaamheden als verzetsstrijder. Ook gingen zij in op de betekenis van de herdenking van gevallenen.

Daarna konden de kinderen vragen stellen en de tentoonstelling bekijken die speciaal voor dit doel was ingericht in de bibliotheek van de Oudheidkamer. Ook konden zij allerlei documentatie over de oorlog inzien.

Aan het einde van het bezoek kregen alle leerlingen de lesbrief “Vrijheid wereldwijd” uitgereikt, die speciaal was samengesteld door onze secretaris, waarin een overzicht werd gegeven van de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Rhoon en Poortugaal.

Coby Kranenburg, bestuurslid.


 10.7 Bascule– bouwjaar 1897

 

Deze bascule komt uit het “chilihok”. Het “chilihok” was het bedrijf van de firma Timmers (later Marinus van Dorser), gevestigd aan de Welhoekse-dijk, op de plaats waar daarna de firma Smaling met het deurenbedrijf kwam en nu drie nieuwe huizen staan.

De firma Timmers leverde van hieruit meststoffen aan boeren en tuinders, o.a. “chili salpeter”. Dit is afgegraven vogelstront, die gewonnen werd in het land Chili (Zuid-Amerika).

In dit “chilihok” werkten de broers Willem van Dieyen (1890-1977) en Arie van Dieyen (1894-1979), die ook voor de aanvoer van kunstmest vanuit IJmuiden of de staatsmijnen in Limburg naar de Poortugaalse haven zorgden met hun schip “Harmonie”.

Deze bascule is dus door deze broers duizenden keren gebruikt om de klanten het juiste gewicht te leveren.

De bascule is in 1976 gerestaureerd door Klaas Mons en heeft daarna 33 jaar als nostalgie/sentiment bij hem in de huiskamer gestaan.

De bascule is ons geschonken door Klaas Mons omdat hij van mening is dat de Oudheidkamer de plaats is waar de bascule thuishoort.

Coby Kranenburg, bestuurslid.

 


  

 10.8 Nieuwe aanwinsten

 

 Handwerkjes lagere school

Bodemvondsten kasteel Valckersteyn
1. Aardewerk schaaltje met steel O 11, totaal 18 cm.
2. Zalmsteen 10 x 11 x 2,5 cm.
3. Aardewerk potje hoogte 5 cm. O 10 cm
4. Tinnen lepel met gebroken steel 11 en 3 cm.
5. Aardewerk olielampje h. 9,5 cm. O 13,5 cm.
6. Aardewerk schaaltje met oor en pootjes h. 8,5 o 15 cm.
7. Aardewerk schaal met 2 oren en pootjes h. 13 cm. O 22 cm.
8. Aardewerk potje h. 4,5 cm. O 5,5 cm.
9. Potje met 32 schuurballen h. 9 cm. O boven 4,5 cm
10. Wit geglazuurd voorraadpotje h. 11,5 cm. O 7 cm.
11. 4 kleine zalfpotjes 2 van 5 cm. , 3 en 2,5 cm.

12. Aardewerk drinkbeker h. 6,5 O 6 cm.
13. Aardewerk schaaltje, geel van binnen h. 7 cm. O 14 cm.
14. Aardewerk schaaltje met 2 oren h. 7 cm. O 14,5 cm.
15. Grijze aardewerk kruik met oor en blauw zegelh. 31 cm. O 10 cm.
16. Aardewerk schaal h. 4,5 cm. O 20 cm.

17. Majolica schaal h. 4,5 cm. O 24 cm.
18
. Koperen blaker met dover O 11,5 cm. Met steel 24 cm.
19
. Houten stop voor houten vat zonder kraan.
20
. Haarlems blauw bord O 33 cm. Met crucifix
21
. Aardewerk bord met slibdecoratie O 35 cm.

22. 8 stenen pijpjes
23
. Tinnen lijstje met haakje O17 x 11 cm. met sleutel
24
. 4 tinnen lepels 15, 2 x 17 18 cm.
25
. Tinnen drinkbekertje h. 6 cm. O 4,5 cm. oortje afgebroken

3 stembussen van de polderbesturen Rhoon met opschrift:
– Molenpolder
– Zegenpolder|
– blanco

1 tel(reken)machine

1 westontakel in zinken emmer

1 handhei

1 handkoffiemolen

1 elektrische koffiemolen

Grote bus Verstegen Nootmuskaat (blauwgroen)

Foto-ontwikkelmateriaal
3 maatglazen
1 maatbeker
3 ontwikkelbekers + slang
1 doos fotopapier groot
1 doos fotopapier klein
2 metalen knijpers groot
2 metalen knijpers klein
10 fotorolletjes
1 filmrol in doosje
1 klem, groen plastic
1 temperatuurmeter

Jaargangen1985-2007 Gereformeerd Poortugaal

Nieuwsbrief nr 10 – augustus 2010